Çevreye ziyan veren çöplerin birikmesi yalnızca Dünya’da bir sorun değil, aynı zamanda uzayda da bir sorun olmaya devam ediyor. Uzaya fırlatılan roketler, bozuk uydular ve diğer enkaz parçaları Dünya yörüngesinde dönmeye devam ediyor. Uzay çöpleri kolay kolay yörüngeden de çıkmıyor. Bu nedenle birçok uydu, teleskop ve hatta Uluslararası Uzay İstasyonu uzay çöpleri nedeniyle büyük bir tehlike içerisindeler.
Uzay çöplerinden oluşan bir enkaz yığını geçtiğimiz günlerde Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) Swarm uydusuna çarpmak üzereyken çarpışma son anda önlendi. Dünya’nın manyetik alanını inceleyen uydu, başıboş bir hurda parçasıyla çarpışması önlenmek için acil durum manevrasıyla hareket ettirildi.
Normalde büyük enkaz parçaları izlenerek olası bir çarpışma ihtimali günler öncesinden hesaplanır. Daha sonra uydu operatörleri hesaplı bir şekilde uyduyu hareket ettirir ve tehlike geçince eski konuma geri getirir. Ancak 30 Haziran’da ESA’nın Dünya’nın manyetik alanını araştıran Swarm uydularından birine hakikat yönelen bir enkaz modülü tespit edildiğinde mühendislerin sadece birkaç saati vardı.
UYDUNUN ENKAZA ÇARPMASI SON ANDA ÖNLENDİ
ESA, “ESA’nın Uzay Enkaz Ofisi, ABD Uzay Gözetleme Ağı’ndan gelen verileri analiz ediyor ve ESA’nın Uçuş Kontrol ve Uçuş Dinamikleri ekiplerine olası bir çarpışma uyarısını veriyor. Bu süre genellikle enkaz parçasının uyduya en yakın noktaya gelmesinden 24 saatten fazla bir süredir. Ancak biz yalnızca sadece sekiz saatlik öncesinden ihbar aldık” dedi.
ESA mühendisleri uydunun yeni yörüngesinin öteki uydulara yahut enkazlara çok yakın olmamasını sağlamak ve ayrıyeten tehlike geçtikten sonra uyduyu orjinal yörüngesine nasıl geri döndüreceklerine dair planlamaları yapmak için 8 saat boyunca ağır bir çalışma yürüttü.
Mühendisler, hem uzay çöpünden kurtulmanın hem de Swarm uydusunun daha yüksek yörüngeye inançlı bir formda girmesini sağlamak için bilgileri tahlil etti ve sırf dört saat içinde kaçınma hareketini hesaplamayı başardılar.
Swarm uydusu, iki takımyıldız arkadaşıyla birlikte meselesiz bir halde vazifesine devam ediyor. Lakin bu olay, uzay çöplerinin ne kadar büyük bir tehdit olabileceğini gösteriyor.